Nie jest tajemnicą, że dobrze zbilansowane menu, bogate w
odpowiednie produkty może przynieść mnóstwo korzyści dla zdrowia i dobrej
kondycji naszego organizmu. Wiadomo też, że właściwie skomponowany jadłospis
może mieć wpływ nie tylko na ładne ciało i smukłą sylwetkę, ale także na
witalność, gładką skórę, gęste włosy czy… mocne zęby! Bogactwo cennych
składników dostarczanych z pożywieniem ma ogromny wpływ na ich zdrowie, dlatego
warto zapoznać się i zaprzyjaźnić z produktami, które przyczynia się do
świetnej kondycji, zdrowia i urody naszych zębów.
Składniki
odżywcze dostarczane naszemu organizmowi mają olbrzymie znaczenie dla jego prawidłowego
funkcjonowania. Układ kostny i zęby, które są anatomiczną strukturą kostną
wymagają odpowiedniej diety i właściwego „odżywienia”. Są wtedy o wiele bardziej
odporne na uszkodzenia i schorzenia. Dostarczenie właściwych substancji
pokarmowych i ograniczenie pewnych grup produktów, które mogą osłabić zęby i
zwiększyć ich podatność na uszkodzenia jest niezwykle ważna. – „Powierzchnię zębów tworzy szkliwo
zbudowane z hydroksyapatytu czyli mineralnej formy fosforanu wapnia. Jest ono
twardsze niż kość, a nawet stal, ale zdecydowanie bardziej kruche. Oznacza to,
że choć jest mało podatne na zarysowania to stosunkowo łatwo je odłupać. Co
ważne, w przeciwieństwie do kości, szkliwo nie może się naprawić. Z tego
właśnie względu prawidłowa dieta dla naszych zębów jest szczególnie ważna.
Jeśli dołożymy do niej odpowiedni poziom higieny jamy ustnej oraz regularne
profilaktyczne wizyty stomatologiczne będziemy mogli cieszyć się zdrowymi
zębami przez długie lata. - mówi Romana
Markiewicz-Piotrowska, z Kliniki Stomatologicznej Piotrowscy i Bejnarowicz. Co
zatem powinniśmy jeść, a czego unikać?
Menu dobre dla zębów
Aby utrzymać zęby w optymalnej formie, konieczne jest
dostarczanie organizmowi odpowiednich mikroelementów. Najważniejsze z nich to
wapń i fosfor. Są one składnikiem związków nieorganicznych, z których w dużej
mierze zbudowane są nasze zęby. Źródłem wapnia jest mleko oraz wszelkie
przetwory mleczne, jogurty, kefiry, maślanki, sery i twarożki. Oprócz nabiału
dużo wapnia dostarczają ryby w konserwach np. szprotki czy sardynki spożywane razem
ze szkieletem. Wapń znajduje się również w warzywach strączkowych oraz
zielonolistnych takich jak kapusta, szpinak i brukselka. W diecie warto także
uwzględnić orzechy, migdały, sezam i mak. Z kolei podstawowym źródłem fluoru
jest … woda pitna. W żywności poza rybami występuje on w niewielkich ilościach
np. w herbacie, produktach zbożowych i serach podpuszczkowych. Przy wchłanianiu
powyższych mikroelementów pomocna będzie witamina D, która dodatkowo wpływa
pozytywnie na mineralizację szkliwa. Znajdziemy
ją m.in. w tłustych rybach, takich jak na przykład makrela czy łosoś. Dla
zdrowia zębów ważne są również witaminy C i A. Witamina C działa bakteriobójczo, wzmacnia także
naczynia krwionośne, co przyczynia się do lepszego osadzenia zębów. Najwięcej
witaminy C zawiera kiwi. Naturalnym źródłem witaminy C są też owoce cytrusowe,
takie jak pomarańcza, cytryna, guawa, grejpfrut, a z rodzimych - czarna i
czerwona porzeczka oraz truskawki. Witaminę C znajdziemy także w brokułach,
kalafiorze, brukselce i papryce, przy czym najwięcej zawiera jej papryka.
Dobrym źródłem witaminy C są również kiszonki. Oprócz witaminy D i C niezwykle
ważna jest także witamina A. Bierze ona udział w produkcji śliny, wspomaga gojenie
ran i wiele innych procesów zachodzących w jamie ustnej. Witamina A znajduje
się przede wszystkim w owocach i warzywach. Najwięcej witaminy A zawiera marchew,
ale bogatym jej źródłem są też bataty, dynia, szpinak, papryka, pomidory, a z
owoców – wiśnie i pomarańcze.
Warzywne szczoteczki do zębów
Witaminy i mikroelementy to jednak nie wszystko, co zawdzięczamy
owocowo-warzywnemu menu zdrowemu dla zębów. Nasze zęby oprócz składników
odżywczych zawdzięczają im coś jeszcze ... W przyrodzie występuje wiele roślin
naturalnie czyszczących zęby. Zbawienne dla dziąseł są warzywne „szczoteczki”, czyli
surowe warzywa, takie jak marchew, kalarepa, rzodkiewka czy seler naciowy,
które usuwają osad i płytkę nazębną. Dodatkowo ze względu na swoją twardość
masują dziąsła. Wśród owoców największym przyjacielem zębów są jabłka. Powodują
one zwiększone wydzielanie śliny, a ślina zawiera związki chemiczne, które
rozpuszczają pokarm w trakcie jedzenia, ułatwiają jego trawienie i eliminują
bakterie w jamie ustnej.
Słodcy, podstępni i niebezpieczni wrogowie zdrowych zębów
Wiele produktów, i to niestety tych bardzo lubianych,
którymi pocieszamy się w chwilach słabości lub „przekąszamy” je z braku czasu
to niestety zawzięci wrogowie zdrowych zębów. Często szukamy „czegoś
słodkiego”, a tymczasem za wszelką cenę powinniśmy unikać produktów charakteryzujących
się dużą zawartością cukrów. Największymi agresorami są tu przede wszystkim napoje
gazowane, izotoniki i wszelkie słodycze, a zwłaszcza te, które przywierają do
zębów. Utrzymują się one przez długi czas na szkliwie, tworząc płytkę nazębną,
a zawarty w nich cukier jest pożywką dla bakterii, które metabolizując go,
produkują kwasy. Działanie kwasów sprzyja demineralizacji szkliwa. Z tego
właśnie powodu równie niebezpieczne dla naszych zębów mogą być kwaśne potrawy
oraz owoce cytrusowe. Jak widać owoce cytrusowe należy jeść z umiarem. Z jednej
strony bowiem dostarczają niezbędnych witamin, z drugiej mogą przyczynić się do
demineralizacji szkliwa. Sytuację może dodatkowo komplikować fakt równoczesnego
spożywania powyższych produktów z alkoholem. Wysusza on bowiem jamę ustną i
ogranicza produkcję śliny. - Ślina jest bardzo ważnym elementem naturalnej
ochrony zębów. Po pierwsze - przywraca prawidłowe pH. Po drugie - proteiny obecne w ślinie wzmacniają zęby i zmniejszają ilość
bakterii w jamie ustnej, obniżając tym samym ryzyko próchnicy zębów i chorób
dziąseł. Eliminują także przykry zapach z ust. W ślinie znajdują się też związki wapnia, fluoru oraz fosforany, które
uzupełniają mikroubytki na powierzchni szkliwa . – tłumaczy
Markiewicz-Piotrowska.
Nić dentystyczna potrzeba od
zaraz
Słodycze, kwaśne potrawy i owoce oraz alkohol
znajdują się na pierwszym miejscu wśród produktów niesprzyjających zdrowym
zębom. Wrogiem
numer dwa są resztki rozdrobnione w procesie żucia, które zostają pomiędzy
zębami i pozostawione w przestrzeniach międzyzębowych ulegają stopniowemu
rozkładowi. Nieusunięte resztki pokarmów pozostając w jamie ustnej, powodują
próchnicę oraz stan zapalny, który z czasem może prowadzić do zapalenia
dziąseł.
Kolor
szkliwa, a dieta
Niektóre
potrawy i napoje posiadają silne właściwości barwiące. Warto o tym wiedzieć, bo
regularne ich spożywanie może zniweczyć nie tylko nasze codzienne starania o
zachowanie bieli zębów, ale też efekty profesjonalnych zabiegów estetycznych z
wybielaniem na czele. Silnie barwiące właściwości posiada m.in. kawa, czarna
herbata i owoce leśne. Czy to oznacza, że bezwzględnie należy z nich
zrezygnować? Niekoniecznie. Ich działanie można skutecznie zneutralizować,
pijąc wodę zaraz po ich spożyciu. Znacznie gorsze są sztuczne barwniki dodawane
do składu napojów gazowanych czy słodyczy. Mogą one zdecydowanie mocniej
wpłynąć na kolor zębów niż te z produktów naturalnych.
Aby
zachować zęby w optymalnej formie, trzeba odpowiednio zbilansować dietę. Warto
jednak pamiętać o tym, że to tylko jeden z filarów dbałości o zdrowe i silne
zęby. Drugi to prawidłowa higiena jamy ustnej, a trzeci to absolutna podstawa
czyli regularne wizyty kontrolne u stomatologa.
Więcej o zdrowym i pięknym uśmiechu na
piotrowscybejnarowicz.pl
Ekspert:
Lekarz dentysta Romana Markiewicz –
Piotrowska z Kliniki
Piotrowscy & Bejnarowicz Stomatologia Mikroskopowa. Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, odbyła staż w
Akademickim Centrum Stomatologii i Medycyny Specjalistycznej. Doświadczenie
zdobywała między innymi we Włoszech oraz w Stanach Zjednoczonych. Przez lata
pracy zdobyła szeroką wiedzę w dziedzinie protetyki, implantoprotetyki,
endodoncji oraz stomatologii zachowawczej, ucząc się od najlepszych dentystów
na świecie. Ukończyła również podyplomowe studia z dziedziny coachingu zdrowia.